ÖZET
Hastane enfeksiyonları büyük oranda uygun olmayan hasta bakım uygulamalarının sonucunda ortaya çıkmaktadır. Sağlık çalışanlarında davranış değişiminin sağlanması, günümüzde enfeksiyon kontrolünün en zorlayıcı alanlarından birisidir. Sağlık çalışanlarının el hijyeni önerilerine uyumu evrensel olarak ortalama %50’nin altında kalmaktadır. Enfeksiyon kontrol ekibinin hastane enfeksiyonlarının saptanması ve önlenmesinde rolleri bu açıdan çok önemlidir.
Bu prospektif ve gözlemsel çalışmada, Ekim 2006 ile Ocak 2007 tarihleri arasında Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin 3 farklı erişkin YBÜ’de, sağlık çalışanlarının el hijyenine uyumu ile ilgili davranışları incelendi. Yoğun bakım ünitelerinden birisi çalışma, diğer ikisi kontrol grubu olarak alındı. Çalışma habersiz gözlem, eğitim sonrası gözlem ve geribildirim sonrası gözlem olmak üzere üç aşamada yapıldı.
Toplam 74 çalışanın el hijyenine uyumu 2072 hasta saati süresince gözlendi ve 13263 hasta teması incelendi. Birinci aşamada, sağlık çalışanlarının el hijyeni uyumsuzluğunun ortalama %93 oranında olduğu gözlendi. İkinci aşamada, eğitim verilen A ünitesinin uyumsuzluk oranlarının %92’den %58’e düştüğü, üçüncü aşamada ise uyumsuzluk oranlarının %58’den %24’e gerilediği saptandı. Bu sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı bulundu. B ve C ünitelerinde ise birinci aşamaya göre karşılaştırıldığında ikinci aşamada anlamlı bir değişiklik gözlenmedi.
Çalışmamızda hastanemiz YBÜ’lerinde sağlık çalışanlarının el hijyeni uyumsuzluk oranlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Teorik bilgi aktarımının yanı sıra interaktif ve uygulamalı eğitimin el hijyenine uyumu artırmakta etkili olduğu; ancak bireysel geribildirim verilmesinin el hijyenine uyumun artmasında daha başarılı bir yöntem olduğu gösterilmiştir.
