ÖZET
Maksiller sinüste osteom, literatürde nadiren izlenen osteoblastik benign kemik lezyondur. Osteom büyük boyutlar ulaştığı zaman maksiller sinüs ostiumunda tıkanmaya, çevre yapılarda basıya neden olabilir; küçük boyutlarda ise asemptomik seyredebilir. Lezyon asemptomatik ise belirli aralıklarla takip edilebilir, eğer semptomatik ise veya komplikasyon gelişmiş ise cerrahi tedavi uygulanır. Olgu sunumumuzda maksiler sinüs içerisinde lokalize olan osteom literatür eşliğinde sunulmuştur.
Giriş
Osteomlar, baş boyun bölgesinde paranazal sinüslerde öncelikli olarak frontal ve etmoid sinüste, daha az sıklıkla maksiller ve sfenoid sinüste izlenebilen osteoblastik mezanşimal tümörlerdir (1). Sfenoid ve etmoid sinüs osteomlarında, semptomatik osteomlarda cerrahi tedavi uygulanmaktadır (2). Asemptomatik lezyonlar radyolojik olarak takip edilebilir. Olgu takdimimizde maksiler sinüs içerisinde mevcut osteomun radyolojik görüntüleri ve kliniği literatür eşliğinde sunulmuştur.
Olgu Sunumu
Elli iki yaşında kadın hasta hastanemize uzun süredir mevcut olan burun tıkanıklığı, geniz akıntısı şikayetleri ile başvurdu. Yapılan fizik muayenede anterior rinoskopi doğal izlendi. Endoskopik muayenede septum orta hatta, konkalar hipertorfik izlendi, pürülan akıntı yoktu. Hastada kozmetik deformite ve eksternal nazal deformite yoktu. Hastanın paranazal sinüs bilgisayarlı tomografisinde (BT), sağ maksiller sinüs bölgesi inferiorunda 0,4x0,1 mm boyutlarında (beyaz ok) osteom ile uyumlu lezyon izlendi (Resim 1, 2). Hastaya anamnez ve radyolojik yöntemler ile kronik sinüzit ve maksiller osteom tanısı konuldu. Hasta ameliyatı kabul etmedi, kontrollere çağrıldı.
Tartışma
Osteomlar kompakt veya süngerimsi kemik dokunun proliferasyonu ile oluşan benign tümörlerdir. Periferal, santral veya ekstraskeletal olarak sınıflandırılırlar. Periferal osteomlar daha çok baş boyun bölgesinde görülürler. Baş boyun bölgesinde frontoetmoid bölgede, maksiller sinüste, mandibulada ve nadiren de temporal kemikte izlenirler (3-8). Osteom insidansı baş boyun bölgesinde görülen benign tümörler içerisinde %0,1-1 arasında bildirilmektedir (9). Benign, yavaş büyüyen, iyi sınırlı, paranazal sinüslerin en sık görülen fibroosseöz lezyonlarıdır. Herhangi bir yaşta görülebilmekle birlikte genç yaşta daha sıktır (8). Yavaş büyüdüklerinden dolayı olguların çoğu asemptomatiktir. Olguların çoğu çekilen paranazal sinüs tomografilerinde rastlantısal olarak saptanmaktadır. Maksiller sinüs osteomları osteomlar içerisinde %2’den az görülmekte ve sıklıkla sinüs yan duvardan kaynaklanmaktadır (8). Literatürde osteomlar; sendromik (Gardner sendromu), non-sendromik ve sporadik olarak bildirilmektedir (10). Hastalığın etiyopatogenezinde enflamasyon, travma, cerrahi nedenler suçlanmakla birlikte patogenez tam olarak bilinmemektedir (11). Literatürde malign transformasyon bildirilmemektedir (11). Hastalık kemik ağırlıklı olduğu için BT tanıda altın standarttır. Tedavi hastalığın semptomlarına ve uzanımına bağlıdır. Semptom olarak en sık baş ağrısı, yüz ağrısı ve kozmetik deformiteye rastlanır (12). Orbitaya uzanım gösterirlerse diplopi, pitozis ve görme azlığına sebep olabilirler (8). Bunun dışında frontal sinüste lokalize osteom mukosel oluşumuna neden olabilir. Hızlı büyüyen, etmoid ve sfenoid sinüsü tutan, ostiumu tıkayarak kronik rinosinüzite yol açan olgularda, fasial deformiteye yol açan ve komplikasyon görülen olgularda cerrahi tedavi uygulanabilir (13). Cerrahi yaklaşım osteomun lokalizasyonuna göre değişir. Endoskopik ve eksternal yöntemler kullanılabilmektedir. Eksternal yaklaşımda; frontal sinüs osteomlarında osteoplastik flep tekniği, etmoid osteomlarda frontoetmoidektomi, maksiller sinüs osteomlarında CaldwellLuc ameliyatı kullanılmaktadır (14). Maksiller sinüs osteomları tedavisinde ostiuma yakın küçük osteomlarda endoskopik yöntemler kullanılabilirken ostiuma uzak büyük lezyonlarda CaldwellLuc yaklaşım uygundur (15). Olgu takdimimizdeki osteom ostiuma uzak, kozmetik deformiteye yol açmayan bir lezyondu.
Olgu takdimimizde maksiller sinüste mevcut osteom literatür eşliğinde sunulmaktadır.
Etik
Hasta Onayı: Hasta kimliği saklı kalmak koşulu ile verilerin paylaşılması açısından hastadan yazılı onay alınmıştır.
Yazarlık Katkıları
Cerrahi ve Medikal Uygulama: C.Ş., Konsept: C.Ş., G.O.K., Dizayn: C.Ş., G.O.K., Ö.Ö., Veri Toplama veya İşleme: C.Ş., Ö.Ö., Analiz veya Yorumlama: C.Ş., Ö.Ö., Literatür Arama: G.O.K., C.Ş., Yazan: G.O.K., C.Ş.
Çıkar Çatışması: Yazarlar bu yazının hazırlanması ve yayınlanması aşamasında herhangi bir çıkar çakışması olmadığını beyan etmişlerdir.
Finansal Destek: Yazarlar bu yazının araştırma ve yazarlık sürecinde herhangi bir finansal destek almadıklarını beyan etmişlerdir.