ÖZET

Çiğneme kaslarında ve dişlerde yaşa bağlı değişiklikler, yaşlılarda yetersiz beslenmeden ölüme kadar geniş bir yelpazede sorunlara yol açar. Bu çalışmanın amacı çene ısırma kuvveti, çiğneme kas kalınlığı ve yutma güçlüğü arasındaki ilişkiyi incelemektir.

Çalışmaya toplam 58 hasta (65 yaş üstü 47 ve 11 genç) dahil edildi. Yaşlı erişkinlerin kapsamlı geriatrik değerlendirmesinin ardından her iki grupta da çene ısırma kuvveti basınca duyarlı sensör ile değerlendirildi ve çiğneme kasları kalınlıkları ultrason ile ölçüldü. Yutma güçlüğü yeme değerlendirme aracı (EAT-10) ile belirlendi.

Ortanca yaş 71 yıl idi (minimum-maksimum: 21-85) ve katılımcıların %48,3’ü kadındı. Bilateral çene ısırma kuvveti skorları ve masseter kas kalınlıkları yaşlı hastalarda genç hastalara göre, diş protezi olanlarda ise protezi olmayanlara göre daha düşüktü (sırasıyla p<0,05, p<0,01). Çene ısırma kuvveti ile masseter kas kalınlıkları arasında pozitif korelasyon vardı (p<0,05). Çene ısırma kuvveti el sıkma kuvvetiyle pozitif yönlü korelasyon gösterdi (sağ r=0,428, p=0,002 ve sol r=0,347, p=0,007). Hem sağ hem de sol çene ısırma kuvveti EAT-10 skorları ile negatif yönlü korelasyon gösterdi (sırasıyla r=-0,342, p=0,017 ve r=-0,383, p=0,005).

Yaşla birlikte çene ısırma kuvvetinin ve masseter kas kalınlığının azalması, yetersiz beslenme ve yutma güçlüğü habercisi olabilir. Bu parametrelerin yaşlı erişkinlerde çene ısırma kuvvetini ve yutma fonksiyon bozukluğunu öngörüp öngörmediğini belirlemek için daha fazla sayıda hasta ile daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.