ÖZET

Çok bulaşıcı olan Ebola virusu hastalığının (EVH) kliniğinde sık görülen belirtiler ateş, halsizlik, kusma, ishal, iştahsızlık ve baş ağrısı olup, laboratuvar tetkiklerinde de lökopeni, trombositopeni ve karaciğer enzimlerinde yükseklik görülür. Son EVH salgınının görüldüğü Sahra altı Afrika’sında endemik görülen diğer enfeksiyonların başında sarı humma, sıtma ve enterik ateş gelir. Bu raporda, klorokin dirençli komplike olmayan Plasmodium falciparum sıtma tanısının ince-kalın damla kan yayması ile konulması ve artemeter-lumefantrin ile başarıyla tedavi edilmesi tartışılmaktadır. EVH salgınının devam ettiği 2014 yılında Afrika’dan gelen hasta acil servise titreme, ateş, bulantı, kusma, iştahsızlık, öksürük, başağrısı, yaygın vücut ağ-rısı ile başvurdu. Sahra altı Afrika’sında yer alan Ekvator Ginesi Cumhuriyeti (EGC)’nin başkenti Malabo şehrinin olduğu Bioko Adası'nda iş nedeni ile bir ay bulunan olgunun bu süre zarfında herhangi bir şikayeti olmamış. Seyahat dönüşü ilk hafta şikayetleri başlamış ve başvurduğu sağlık kuruluşlarında semptomatik tedavi verilmiş. Afrikada bulunduğu dönemde Seyahat Sağlığı Merkezi’nin önerilerine rağmen ne sıtma kemoprofilaksisini almış ne de sivrisinek ısırığından korunma önerilerine uymuş. Başvurusunda hastanın bilinci açık, koopere ve oryente idi. Meninks irritasyon bulguları negatifti. Ateş ve taşikardisi dışında tüm fizik muayenesi normaldi. Özgeçmişinde bir hastalık, operasyon ve ilaç kulla-nım öyküsü yoktu. Ön laboratuvar tetkiklerinde lökopeni, trombositopeni, hafif aminotransferaz ve kreatinin yüksek-liği saptandı. İdrar analizinde hafif proteinüri, mikroskopik hematüri ve glukozüri vardı. Hastanın semptomları, fizik muayene ve ön tetkik sonuçları spesifik bir enfeksiyon odağı düşündürmedi. Ancak EVH salgın döneminde Afrika’dan gelen ateşli bu olguda ivedilikle salgın ilişkili EVH ile sıtma ayırıcı tanısı mutlaka yapılmalıydı. Giemsa ile boyanmış ince ve kalın damla kan yaymalarında P. falciparum parazitine ait taşlı yüzük ve walkman kulaklığı şeklinde halka trofozoit-leri görüldü. EVH’nın görüldüğü ülkelere sınır komşusu olmasına rağmen EGC’nden bildirilen EVH olgusu olmaması ve periferik yaymada parazitin trofozoitlerinin görülmesi sonucunda hastaya sıtma kesin tanısı konuldu. EGC’de P. falci-parum sıtmasında klorokin direnci olduğundan artemisinli kombinasyonlardan artemeter-lumefantrin tedavisi başla-nan hasta şifa ile taburcu edildi. Uluslararası iş ve turizm amaçlı seyahatler nedeniyle yurtdışı kaynaklı sıtma olgularının ülkemizde artarak görülmeye devam edecektir. Seyahat öyküsü olan ateşli hastalarda seyahat güzergahına özgül endemik ve epidemik enfeksiyon hastalıkları ayırıcı tanıda düşünülmelidir.