ÖZET

Polikistik over hastalığı, doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık görülen endokrin hastalığıdır. İnsulin direnci bu hastalık tablosunun ana patolojilerden birisidir. İnsulin duyarlılaştırıcı ajanlar ise bu sendromun tedavisinde klinik ve biyokimyasal açıdan başarı elde edilmesi amacıyla kullanılmasına karşın, bu ajanların PKOS’de kullanımını destekleyen direk veriler netlik kazanmamıştır. PKOS’da met-formin ve roziglitazon tedavilerinin biyokimyasal ve klinik parametreler üzerine etkilerinin değerlen-dirmesi ve iki ilacın kıyaslanması.

Çalışmaya PKOS tanısı almış 24 kadın dahil edildi. Tüm katılımcıların bazal antropometrik (VKİ, bel çevresi) ölçümleri kaydedildikten sonra adetin 2 ile 6. günleri arasında gece açlığını takiben açlık palzma glikozu, insulin, LH, FSH, DHEAS, total and serbest testosterone düzeyleri ölçüldü. İnsulin di-renci göstergesi olarak HOMA-IR (Homeostasis model assessment score -insulin resistance) hesaplan-dı. Modifiye Ferriman Gallwey yöntemi ile hirsutizm skorlaması yapıldı. Sonrasında tüm kastılımcılar metformin (1700mg/gün) veya roziglitazon (4mg/gün) tedavilerine rastgele ayrıldılar. Yirmi dört haf-talık tedavi süresi sonunda bazal değerlendirmesi yapılan tüm ölçütler tekrar değerlendirildi. Bazal ve son nokta ölçümleri tüm grupta ve tedavi gruplarında ayrı ayrı karşılaştırıldı.

Bazal ölçümler içinde insulin ve serbest testosteron düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptandı. İnsulin duyarlılaştırıcı ilaçlar ile tedavi sonrasında tüm grup değerlendirildi-ğinde, serbest testosteron düzeyleri, hirsutizm skorları ve mastrüel siklus sıklığında istatistiksel olarak anlamlı biçimde düzelme gözlenirken (sırasıyla, P=.004, P=.049 ve P=.001), açlık insulin düzeylerinde ve HOMA-IR ölçümlerinde düzelme ise istatistiksel olarak anlamlı değildi. Tedavi grupları ayrı ayrı ana-liz edildiğinde, metformin grubu hirsutizm skorlarında istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir düzel-me gözlenirken diğer ölçütlerde benzer sonuçlar elde edildi.

Bu bulgular, metformin ve roziglitazon tedavilerinin PKOS’nin klinik ve biyokimyasal bulgula-rında iyileşme sağladığını göstermektedir. Bu iki ilaç etkinliği açısından biri diğerine üstün olmadığı söylenebilir. Ancak daha çok denek içeren çalışmalara ihtiyaç vardır.