ÖZET

Tanı testi çalıșmaları incelendiğinde, testlerin ayırıcılık gücünü değerlendiren çalıșmaların planlanması, yürütülmesi ve sonuçlarının raporlanmasına gereken önemin verilmediği görülmektedir. Son yıllarda meta analizi çalıșmalarının artması, çalıșma sonuçlarının raporlanmasında standartların olușturulmas ı gerekliliğini ortaya koymuștur. Bu gerekliliklerden yola çıkarak 2003 yılında bu standartları olușturan QUADAS ve STARD isimleri ile iki kontrol listesi geliștirilmiș ve yayınlanmıștır. Genç ve arkadașları 2012 yılında STARD kriterlerinin Türkçe uyarlamasını yayınlamıșlardır. Çalıșmamızda Türkçe STARD Kontrol listesi kullanılarak türkçe yayınlanan tanı doğruluğu çalıșmalarının kaliteleri değerlendirilecek ve her bir kriterin sağlanma oranları yıllara göre belirlenecektir.

Çalıșmamızda “duyarlılık, özgüllük, seçicilik, ișlem karakteristiği eğrisi, İ KE, ROC ve tanı doğruluğu” anahtar kelimeleri kullanılarak 2007-2010 yılları arasında ULAKBİM Tıp Veri Tabanında [Türk Tıp Dizini] yayınlanmıș tanı doğruluğu çalıșmaları taranmıș ve 459 makale belirlenmiștir. Daha sonra bu çalıșmalar belirlenen kriterlere göre tekrar değerlendirilerek 75 çalıșma seçilmiștir. Bu çalıșmalar Türkçe STARD kontrol listesine göre değerlendirilerek herbir kriter için sağlanma yüzdeleri bulunmuștur.

STARD kriterlerini en çok sağlayan makaleler 25 maddenin 21’ini karșılarken kriterlere en az uyan makalelerde bu sayı 6'ya düșmüștür. Bunun yanı sıra, 75 makalenin %9’u STARD beyanına %50’den daha az uyum gösterirken, makalelerin %81’i, %50 - %75 arasında bir uyum sergilemektedir. Çalıșmaların büyük bölümünde tanı doğruluğuna ilișkin ölçüler verilirken (%91), sadece %32'sinde bunlara ilișkin Güven Aralıkları verilmiștir. Değerlendirilen makalelerde, çalıșmaya alınan deneklere ilișkin kriterler genel olarak yüksek oranda karșılanırken (ortalama %84) bu oranlar yıllar içinde de benzerdir. Değerlendirilen çalıșmaların %96'sında sonuçların klinik uygulanabilirliğini tartıșılmıștır. Bu kriter en çok sağlanan kriterdir.

2007-2010 yılları arasında ULAKBİM Tıp Veri Tabanında [Türk Tıp Dizini] yayınlanmıș tanı doğruluğu çalıșmalarının STARD kriterlerini sağlama oranlarının çok yüksek düzeyde olamasa da yeterli olduğu söylenebilir. STARD kontrol listesi Türkçe versiyonunun kullanıma sunulması türkçe yayınlanan tanı doğruluğu çalıșmalarının standarda kavu șturulması için çok önemli bir araç olarak kullanılabilir. Böylece, Türkçe literatürdeki tanı doğruluğu çalıșmalarının niteliğinde daha fazla iyileșme sağla-nabilir.