ÖZET

Sportif aktivitelere katılımın artması ile birlikte bireyin sağlık ve fiziksel uygunluğu gelișirken, spor yaralanmaları sayısında artıș meydana gelmektedir. Spor yaralanmalarının önlenmesi ça-balarının içerisinde ısınma ve soğuma, esneklik egzersizleri, koordinasyon, denge ve proprio-septif çalıșmalar önemli yer tutmaktadır. Isınma ve germe egzersizleri tarihsel olarak rutin hale gelmeye bașlamıștır. Son yıllarda propriosepsiyonun önemi anlașılm ıș ve bu konuda yapılan araș tırmalar artmıș olmasına rağmen, denge ve propriosepsiyona etki eden mekanizmalar üze-rine yapılan araștırmalar yetersizdir. Isınma ve germe egzersizlerinin denge ve propriosepsiyona etki etmesi olası parametreler arasındadır. Bu derlemenin amacı, ısınma ve germe egzersizleri-nin denge ve propriosepsiyona olan etkisine ilișkin literatürü incelemektir. Çalıșma yapılırken pubmede ısınma, germe, propriosepsiyon ve denge kelimeleri girilerek literatür taranmıștır. Çalıșmalara bakıldığında ısınmanı n genel olarak dengeye olumlu katkı sağladığını, germe eg-zersizlerinin de dengeyi düzelttiği söylenebilir. Bununla birlikte bazı çalıșmalarda germenin den-geyi bozduğu veya denge üzerinde etkisinin olmadığı görülmüștür. Germe egzersizlerinin prop-riosepsiyon üzerindeki etkilerine bakıldığında birçok çalıșmada genel olarak germenin propio-sepsiyonu olumlu etkilediği, bazı çalıșmalar da ise propriosepsiyon ve eklem pozisyon hissi üze-rinde etkisi olmadığı belirtilmektedir. Isınmanın da propriosepsiyonu olumlu etkilediğine dair çalıșmalar bulunmaktadır. Bundan sonra yapılacak çalıșmalarda genel olarak spor sahalarında uygulanan germe sürelerinin kullanılması daha uygun olacaktır. Çalıșmalar dizayn edilirken germe sürelerinin, sporcuların ısın ırken uyguladıkları germe sürelerine benzer süreler kullanıl-ması, ayrıca çalıșmaların kontrollü ve randomize olarak dizayn edilmeleri, farklı yaș gruplarının birbiriyle karșılaștırılması ve farklı fiziksel uygunluktaki gruplar arasında karșılaștırma yapılması uygun olacaktır.