ÖZET

Apoptoz, doku homeostazisinin düzenlenmesi gibi normal fizyolojide ve çeșitli hastalık-ların patofizyolojisinde önemli rol oynayan genetik olarak programlanmıș bir hücre ölüm me-kanizmasıdır. Çeșitli hücre tiplerinde mikrobiyal ve viral patojenlere karșı bir savunma meka-nizması olarak ortaya çıkan iNOS enzim aktivasyonu ve nitrik oksit sentezi, ateroskleroz, romatoid artrit, diyabet, septik șok, multipl sklerozis gibi inflamatuvar ve immün patolojilerde önemli rol oynamakta, kontrolsüz yüksek düzeydeki nitrik oksit üretimi hücre ölümüne yol açmaktadır. Yakın zamanda, osteoartrit gibi inflamatuvar bozukluklar için yararlı olduğu iddia edilen glukozamin günümüzde klinik olarak kullanılmaktadır. Glukozaminin, bașlıca immün sistem hücreleri olan makrofajların apoptozu üzerine olan etki mekanizması hakkında sınırlı bilgi bulunmaktadır. Bu çalıșmada, farklı konsantrasyonlardaki glukozaminin, LPS/IFNγ ile akti-ve edilmiș RAW 264.7 makrofajlar üzerindeki etkileri belirlenmiștir.

RAW 264.7 makrofaj hücre serisi, LPS/IFNγ ile uyarım öncesinde glukozamin varlığında ve yokluğunda kültür edildi. Nitrit düzeyleri, hücre canlılığı, kaspaz-3 aktivitesi, mitokondri membran potansiyeli tayini ve Annexin V-PI hücre boyaması ile akım sitometrik analizler gerçekleștirilmiștir.

Glukozaminin, nitrit düzeylerini inhibe ettiği, mitokondri membran potansiyelini arttırdığı, kaspaz-3 enzim aktivitesini azalttığı ve anlamlı olarak antiapoptotik etkiler sergilediği (p<0.05) belirlenmiștir. Glukozaminin güçlü bir nitrik oksit inhibitör etkisi sergilemediğinden antiapoptotik etkilerinin kısmen nitrik oksit bağımlı olduğu, ancak bu etki-lerinde nitrik oksit bağımsız yolakların da sorumlu olabileceği düșünülmektedir. Bu bağlamda, glukozaminin spesifik sinyal yolakları üzerindeki etkilerini aydınlatmak üzere daha ileri çalıșma-ların yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.