ÖZET

Yara iyileşmesinin temel süreçlerinden biri olan skar oluşumu, fonksiyonel, kozmetik ve gelişimsel açıdan, özellikle çocuklarda olumsuz etkileri olan önemli bir tıbbi problemdir. Hayvan modelle-rinde, fötal deride yara iyileşmesinin makroskopik olarak minimal veya tamamen skarsız meyda-na geldiğinin tespit edilmesi, cerrahları fötal yara iyileşmesinin biyolojisine ve erişkinlerdeki yara iyileşmesinin manipülasyonuna yönlendirmiştir. Erişkinde eksizyonel yara iyileşmesi, akut infla-masyon, fibroblast proliferasyonu, anjiogenezis, kollajen ve matriks sentezi, kontraksiyon ve fib-rozisden oluşmaktadır. Sonuçta olgun skar dokusu içeren kapanmış bir yara elde edilir. Fötusta ise eksizyonel yara iyileşmesi, inflamasyon, granülasyon dokusu, yara kontraksiyonu ve kollajen depo-lanması olmadan gerçekleşmektedir. Erişkin ve fötal doku yara iyileşmesi arasındaki bu farklılıklar, fötusun yara iyileşmesinde gösterdiği özelliklerin erişkine uyarlanması açısından önemlidir. Fötal yara iyileşmesi biyolojisinin daha açık ve net bir şekilde ortaya konması, ileride yetişkinlerde cer-rahi müdahale veya travmaya bağlı skar formasyonunu önlemekte büyük bir imkan yaratacaktır.