ÖZET

Bu yazıda Aeginalı Paulus’un Epitome adlı eserinin birinci kitabında yer alan gebelikten bașlayarak an-nenin, bebeğin sağlığının korunması ve bebeklikte görülen hastalıklarla ilgili bölümler incelenmiștir. İlgili me-tinlerin Türkçeye çevrilerek okuyucuya sunulması, Türkçe Tıp Tarihi alan yazınına kazandırılması, tıp tarihin-deki yerinin literatür ıșığında değerlendirilmesi amaçlanmıștır.

Çalıșmada Epitome adlı eserin, Francis Adams’ın 1844 yılında The Sydenham Society için Yu-nancadan çevirdiği ve yorumlarla hazırladığı The Seven Books of Paulus Aeginata adlı baskısından yararlanılmıștır. Eserin birinci kitabında yer alan hamile bakımı ve pediatri ile ilgili bölümler İngilizceden Türkçeye çevrilmiștir.

Gebe ve bebek sağlığını korumaya yönelik bilgilerle bașlayan, süt annelik ve çocukların hastalıklarına değinen on dört bașlık saptanmıștır. Paulus’un Epitome’yi hazırlarken Oribasius bașta olmak üzere, Galenus, So-ranus, Aetius gibi hekimlerinden etkilendiği ortaya konulmuștur. Oribasius’un Synopsis’inin içerdiği benzer baș-lıklar ve Epitome’nin içerdiği bazı farklılıklar, karșılaștırmalı olarak saptanmıștır. Galenus’un De Sanitate Tuenda ve Soranus’un Gyneceia eserinde benzer bölümler saptanmıș, Türkçeye çevirisi yapılarak paylașılmıștır.

Paulus Epitome’sinde, yedinci yüzyıla ulașan gebe ve çocuk sağlığı ile ilgili bilgileri derlemiș ve eklemelerle zenginleștirmiștir. Alan yazın ve bu çalıșmanın bulguları ıșığında Epitome Latince, Arapça, Fransızca, Almanca çevirileri ile geniș bir coğrafi ve kültürel erișime kavuștuğu, kendinden sonraki tıbbı önemli ölçüde etkilemiș bir eserdir.